सरोगसी आणि विविध देशातील कायदे-नियम

ऑस्ट्रेलिया : येथे सरोगेट मदर या वैज्ञानिक संकल्पनेला मान्यता आहे. परंतु, व्यावसायिक सरोगसीला कायद्याने बंदी आहे. तेथे याला गुन्हा म्हणण्यात आले आहे. मात्र, अजून याबाबत कायदा करण्यात आलेला नाही.

क्विन्स्लंड (ऑस्ट्रेलिया) : येथे परोपकारी किंवा नि:स्वार्थी भावनेने केलेल्या सरोगसी प्रकाराला मान्यता देण्यात आली आहे. त्याबाबत क्विन्स्लंड राज्याने १ जून, २०१० मध्ये 'सरोगसी ऑक्ट २०१०' असा कायदा केला आहे. मात्र, या कायद्याने व्यावसायिक सरोगसी बेकायदा ठरवला आहे.

कॅनडा : 'असिस्टेड ह्युमन रीप्रोडक्शन ऑक्ट' अंतर्गत कॅनडामध्ये २००४ पासून व्यावसायिक सरोगसी निषिद्ध मानण्यात आली आहे. असे करताना कोणी आढळल्यास सबंधिताला ५ लाख डॉलरचा दंड (भारतीय मूल्य : अंदाजे २ कोटी ५० लाख रुपये) किंवा १० वर्षांची कैद होऊ शकते.

फ्रान्स : १९९४ पासून फ्रान्समध्ये नागरी कायद्यानुसार परोपकारी/नि:स्वार्थी भावनेने किंवा व्यावसायिकरित्या केलेल्या सरोगसीला बेकायदा कृत्य असे म्हणण्यात आले आहे.

जॉर्जिया : येथे १९९७ मध्ये बीजरोपण, शुक्राणू बँक आणि सरोगसी आदी प्रकारांना कायद्याने मान्यता दिली आहे. शुक्राणू देणाऱ्या व्यक्तीला किंवा सरोगेट मदरला मूल जन्मल्यानंतर त्यावर हक्क दाखविण्याचा अधिकार नाही, असे कायद्यात नमूद करण्यात आले आहे. जोर्जीयामध्ये सरोगेट मदरला ९ हजार युरोपेक्षा (भारतीय मूल्य : अंदाजे ५ लाख ४९ हजार रुपये) अधिक मोबदला घेता येत नाही.

हॉंगकॉंग, हंगेरी, इटली, जपान आणि अमेरिकेतील काही राज्यात व्यावसायिक सरोगसीवर कायद्याने बंदी आहे.

भारतात २००२ पासून आणि ग्रेट ब्रिटनमध्ये २००९ पासून व्यावसायिक सरोगसीला कायद्याने मान्यता दिली आहे.



आशिया खंडातील ३८ देशांमध्ये सरोगसीबाबत कायदा किंवा धोरण नाही. भारतात व्यावसायिक सरोगसीला मान्यता आहे.
इस्राईलमध्ये व्यावसायिक सरोगसी निषिद्ध. जपानमध्ये सरोगसीला मान्यता नाही. चीन, सिंगापूर, तुर्की, तैवान आणि व्हियेतनाममध्ये सरोगसी निषिद्ध आहे.

आफ्रिका खंडातील ५० देशांमध्ये सरोगसीबाबत कायदा किंवा धोरण नाही. तर बेनीन आणि ट्युनिशिया या दोन देशांमध्ये सरोगसी निषिद्ध आहे.

युरोपमधील २४ देशांमध्ये सरोगसीबाबत कायदा किंवा धोरण नाही. ऑस्ट्रिया, फिनलंड, फ्रान्स, जर्मनी, इटली, नॉर्वे, पोलंड, सोल्वेनिया, स्वीत्झर्लंड, स्वीडन आणि ल्याटविआ या देशांमध्ये सरोगसी निषिद्ध आहे. डेन्मार्क, ग्रीस आणि नेदरलंडमध्ये व्यावसायिक सरोगसी निषिद्ध आहे. तर रशिया, युनायटेड किंगडम आणि युक्रेनमध्ये व्यावसायिक सरोगसीला मान्यता आहे.

दक्षिण अमेरिकेतील सर्वच्या सर्व म्हणजे ३३ देशांमध्ये सरोगसीबाबत कायदा किंवा धोरण नाही.

उत्तर अमेरिकेतील कॅनडामध्ये व्यावसायिक सरोगसीला मान्यता आहे. तर युनायटेड स्टेटस ऑफ अमेरिकामध्ये असे धोरण किंवा कायदा नाही.

ऑस्ट्रेलिया खंडातील ३१ देशांमध्ये सरोगसीबाबत कायदा किंवा धोरण नाही. ऑस्ट्रेलिया आणि न्यूझीलंडमध्ये व्यावसायिक सरोगसी निषिद्ध आहे.
संदर्भ:www.kaylegalsurrogacy.com